Digitale inclusie voor elke leerling

17 juni 2025 - 8 min

Het onderwijs blijft digitaliseren, maar niet elke leerling heeft toegang tot digitale tools en connectiviteit. Scholen en lokale besturen doen hun best om de digitale kloof te dichten, maar het blijft een uitdaging. Waarom is digitale inclusie zo belangrijk? Welke hindernissen ondervinden scholen? We zochten het uit.

Het belang van digitale inclusie

Van digitale leerplatformen tot afstandsonderwijs: technologie is niet langer een handig hulpmiddel, maar een essentieel onderdeel van het onderwijs. Maar dat wil niet zeggen dat élke leerling dezelfde digitale kansen krijgt. Onderzoek toont aan dat bijna de helft van de Belgische bevolking digitaal kwetsbaar is.¹ Dat wil zeggen dat ze bijvoorbeeld geen toegang hebben tot digitale apparaten, internet of software, maar ook dat ze bijvoorbeeld niet over de nodige competenties beschikken. Digitale kwetsbaarheid komt voor in alle leeftijdsgroepen, ook bij jongeren. Daardoor raakt deze trend onvermijdelijk ook het onderwijs.

Wie digitaal niet helemaal mee is, loopt risico op digitale uitsluiting in de klas. Voor leerlingen die thuis geen stabiele internetverbinding of toestel hebben, wordt het moeilijk om lessen te volgen, huistaken te maken en te studeren. Zo lopen ze leerachterstand op en missen ze kansen. Het is dus belangrijk om de nodige acties te ondernemen om ervoor te zorgen dat iedere leerling geniet van de digitalisering in het onderwijs. Die maatregelen bundelen we onder de noemer ‘digitale inclusie’.

Met welke uitdagingen krijgen scholen te maken?

Het gebrek aan structurele financiering houdt scholen tegen om digitale inclusie strategisch aan te pakken. Dankzij de Vlaamse Digisprong werd al eenmalig geïnvesteerd in toestellen en infrastructuur, maar scholen geven aan dat het zonder opvolging of duurzame middelen lastig is om te plannen op lange termijn. De precieze thuissituatie van een leerling is ook niet altijd gekend, wat het niet altijd makkelijk maakt om te achterhalen welke leerlingen meer ondersteuning nodig hebben dan anderen.

Scholen hebben het moeilijk om een strategisch beleid rond digitale inclusie op te stellen omdat ze afhankelijk zijn van beperkte en fluctuerende budgetten van de overheid. De overstap naar "Bring Your Own Device" (BYOD), waarbij leerlingen zelf een laptop of tablet aanschaffen, zorgt dan weer voor ongelijkheid én verlies van controle voor de school over het hardwarebeheer en netwerkbeveiliging.

Hoe kunnen we de kloof dichten?

Veel onderwijsinstellingen engageren zich al om alle leerlingen, ongeacht hun sociaal-economische achtergrond, gelijke toegang te geven tot (veilige) technologie en de leermogelijkheden die ze bieden. Het Kenniscentrum Digisprong² maakte in samenwerking met de Vlaamse overheid acht concrete aanbevelingen om scholen te begeleiden naar digitale inclusie.

Scholen moeten onder andere zorgen voor een visie en een beleid over mediawijsheid en digitale inclusie, inzetten op partnerschappen met scholengemeenschappen, ouderrraden of pedagogische begeleiders en zorgen voor toegang tot hardware, software en internet voor leerlingen en het schoolteam. Je leest alle aanbevelingen en tips hier nog eens uitgebreid.

Om scholen te helpen aan een sterke IT-infrastructuur en te ondersteunen om digitale inclusie voor iedere leerling mogelijk te maken, helpt Telenet Business op verschillende manieren:

Toegankelijk internet voor iedereen: Telenet biedt met Essential Internet een betaalbare internetoplossing voor gezinnen die financieel kwetsbaar zijn, indien nodig mét een laptop erbij. Zo zijn ook leerlingen met minder middelen thuis verbonden en zijn ze altijd digitaal mee op school.
Laptops krijgen een tweede leven met Heartware: Samen met Ondernemers voor een Warm België geeft Telenet Business oude laptops een tweede leven door ze te doneren aan gezinnen die ze hard nodig hebben.
Gratis internet via Bednet: Telenet is trouwe partner van Bednet en biedt gratis internet aan voor langdurig zieke leerlingen, zodat ze vanop afstand les kunnen volgen.