{{ctrl.userDetails.getName()}}
(niet jij?)
(niet jij?)
{{ctrl.userDetails.getName()}}
Dankzij onze smartphone zijn we altijd en overal bereikbaar. Maar dat toestel eist ook continu onze aandacht op, zelfs tijdens gesprekken met anderen. Dat heet phubbing: je gesprekspartner negeren omdat je voorrang geeft aan je telefoon. Professor Mariek Vanden Abeele onderzocht dit fenomeen. Zij legde ons uit waarom we aan phubbing doen én wat de gevolgen daarvan zijn.
Phubbing is een samentrekking van phone + snubbing (Engels voor iemand negeren). Dus: je telefoon bovenhalen terwijl je met iemand aan het praten bent. Snel een werkmailtje lezen als je met je gezin aan tafel zit, een sms’je beantwoorden tijdens een meeting, door Instagram scrollen tijdens een gesprek met een vriendin: we doen het allemaal wel eens. Onze gesprekspartner wordt daardoor even langs de zijlijn geplaatst.
“84% vindt het vervelend als een vriend(in) op zijn/haar smartphone bezig is tijdens een gesprek.
Bron: digimeter
Mariek Vanden Abeele: “Onze smartphone is een handig instrument waar we continu naar grijpen, vaak uit gewoonte: om sociale relaties te ondersteunen, om ons dagelijkse leven te organiseren, allerlei diensten te raadplegen ... We gebruiken ‘m voortdurend, dus ook soms tijdens sociale interacties.
In de eerste plaats doen we aan phubbing omdat we reageren op onze telefoon: er komt een notificatie of een berichtje binnen. We zijn gewend snel te reageren en we willen niets missen, dus we grijpen onmiddellijk naar ons toestel. Ten tweede pakken we onze telefoon vaak vast zonder erbij na te denken, om iets te checken. Dat is een automatisme, we doen dat niet om onze gesprekspartner te kwetsen of te beledigen.”
“Jullie relatie wordt door je gesprekspartner als minder kwaliteitsvol beschouwd.
Mariek Vanden Abeele: “Er zijn duidelijke effecten op impressievorming. Als je je telefoon gebruikt tijdens een gesprek, zal je gesprekspartner zich afgewezen voelen en jou minder beleefd en attent vinden. Niet alleen de kwaliteit van de conversatie wordt als minder goed ervaren, maar ook de relatie wordt als minder kwaliteitsvol beschouwd.
Daar zijn een aantal verklaringen voor. Ten eerste worden de verwachtingen die we van een gesprekspartner hebben, geschonden. Wij verwachten immers dat onze gesprekspartner aandachtig is en oogcontact met ons maakt, zonder met andere dingen bezig te zijn. Ten tweede gebruiken we die telefoon vaak voor sociale doeleinden, zoals sociale media, WhatsApp of Facebook Messenger. Je bent dan eigenlijk een gesprek aan het voeren met iemand anders, zonder dat je gesprekspartner er deel van uitmaakt. Je gesprekspartner voelt zich daardoor uitgesloten. En ten derde is er het gesprek zelf. Omdat je telefoon je aandacht opslorpt, luister je niet aandachtig. Dat wordt doorgaans niet gewaardeerd, vooral niet tijdens een intieme conversatie.
“Reageren op een signaal van je telefoon is minder storend dan dat je ‘m pro-actief vastpakt.
Mariek Vanden Abeele: “Hoe phubbing gezien wordt, is situatiegebonden. Hoe formeler de setting van het gesprek, hoe storender men het vindt. Dineer je met je partner in een chic restaurant? Dan wordt phubbing je niet in dank afgenomen. Of praat je met een vriend(in) over een gevoelig onderwerp? Dan is phubbing not done. Ook je baas phubben is geen goed idee. Maar als je met je partner of een vriend(in) in de zetel hangt, mag phubbing wel. Het draait dus allemaal om de context en de relatie.
Reageren op je telefoon, bijvoorbeeld omdat die een geluids- of lichtsignaal geeft, wordt minder storend bevonden dan pro-actief je smartphone vastpakken. Ofwel: reactief phubben wordt als minder erg ervaren dan pro-actief phubben.
Jonge mensen reageren toleranter op phubbing dan de oudere generaties. De jongeren, digital natives die zijn opgegroeid met gsm, koesteren minder de verwachting dat hun gesprekspartner 100% aandachtig is. Zij vinden het ‘normaler’ dat je tijdens een gesprek even afdwaalt naar je telefoon. Maar als je er hen naar vraagt, beoordelen ze phubbing toch als storend.”
Mariek Vanden Abeele: “Er zijn verschillende manieren om je phub-gedrag in te perken. Schakel de notificaties van je applicaties uit en zet je telefoon op stil. Zo wordt je gesprek alvast niet onderbroken. In situaties waarbij je vooraf weet dat je niet wil phubben, zet je best je gsm uit of bewaar je ‘m op een moeilijk bereikbare plaats, zodat je er niet onbewust naar kan grijpen. Spreek je verwachtingen ook uit. Ga je bijvoorbeeld op restaurant met je partner? Stel dan voor om jullie telefoons niet mee aan tafel te nemen en vermijd zo dat je in de val trapt. Kortom: gebruik je gezond verstand.”
Kan je ‘n handje hulp gebruiken om tijdens een gesprek schermvrije tijd in te lassen? Dat kan (ha, die ironie) met behulp van een app: Phub’D! Zo maak je ’t écht gezellig met je vrienden of familie. Zonder smartphone. Download de Phub’D! app.
