We spraken met met vier onderzoekers van de vakgroep Informatietechnologie van de Universiteit Gent over de ontwikkelingen in mobiele en draadloze technologie. De onderzoekers zijn ook verbonden aan iMinds, de Vlaamse onderzoeksinstelling voor research naar innovatieve ICT-diensten en –toepassingen. In het gesprek kwamen zeven trends naar voren.

LTE werd al langer aangekondigd maar is inmiddels in ons land beschikbaar. Volgens onderzoekster Irina Balan, gespecialiseerd in de technologie, zal het nog wel een hele tijd duren voor de nationale dekking groot genoeg is om een breed publiek aan te spreken buiten de grote steden. 'LTE is totaal andere technologie dan 3G. Er moeten op het niveau van de base stations en het access network eerst aanpassingen gebeuren. Ook is het vooral een datatransfertechnologie.' Irina Balan verwacht dat gebruikers nog lang zullen terugvallen op 3G voor voice. 'Zowel de 4G-devices als de netwerkoperatoren zijn nog niet klaar voor'.

Om het mobiele bereik en de capaciteit verder te verhogen, zullen in de toekomst meer kleinere basisstations ingezet worden. Femtocellen, bijvoorbeeld, zijn kleine cellulaire stations met een gering zendvermogen die het 3G/4G-bereik in huizen of kleine bedrijven kunnen verbeteren. 'Voor de gebruiker lijken ze te werken als DECT . Ze leggen een verbinding via de vaste lijn naar de netwerkoperator en zo naar het internet. Ze zijn zowel interessant in landelijke situaties zonder 3G/4G-zendmast als in stedelijke gebieden, waar ze macrocellen kunnen ontlasten door datatrafiek te offloaden', legt Daan Pareit uit.

De vier onderzoekers zijn het erover eens dat we in de toekomst niet naar één technologie toe groeien, maar dat meerdere samenwerkende technologieën een realiteit zijn en zullen blijven. Alleen zou de gebruiker van de onderliggende technologieën niets mogen merken. De interoperabiliteit tussen verschillende technologieën en tussen verschillende lagen van dezelfde technologie (zoals grote en kleine cellen die overlappen) is dan ook een belangrijk onderzoekssthema. 'Vaak is seamless hand-over ook gewoon een kwestie van standaarden afspreken', stipt Daan Pareit aan.

Volgens Eli De Poorter kunnen in de toekomst Software Defined Radios (SDRs) een rol spelen bij de interoperabiliteit van protocollen en radiotechnologieën. De hand-over van het ene naar het andere protocol of de verandering van radioconfiguratie wordt dan volledig door de software in het toestel geregeld, onafhankelijk van de hardware. Dat is interessant voor toestellen met een hele lange levensduur, zoals bijvoorbeeld slimme energiemeters. Via een upgrade van de software kan je die apparaten dan met nieuwe protocols doen werken.

Door de opkomst van nieuwe technologieën raken de frequentiebanden zonder licentie stilaan overvol. 'We onderzoeken daarom hoe verschillende technologieën dezelfde frequenties kunnen delen', zegt Dries Naudts. 'Ook onderzoeken we de mogelijkheden van detectietechnologieën, die nagaan wanneer een bepaalde frequentie beschikbaar is en welke frequentie op een bepaald moment het efficiëntst te gebruiken valt. Uiteindelijk zouden toestellen automatisch de beste frequentie moeten kunnen kiezen.'

In de toekomst zullen steeds meer fysieke en alledaagse objecten met elkaar in verbinding staan. De trend heet Internet of Things en zal het gebruik van draadloze technologie exponentieel doen toenemen. Om de verbindingen tussen vele toestellen energievriendelijk te houden, worden nieuwe cellen ingezet die weinig energie verbruiken of hun energie zelfs lokaal oogsten. ZigBee is een voorbeeld. Het is vergelijkbaar met Bluetooth en wordt onder meer gebruikt om sensorinformatie door te sturen.

Bij de uitwisseling van kritische informatie moet de kwaliteit ervan gegarandeerd kunnen worden. 'Naast de bekende Quality of Service gaan we ook Quality of Data krijgen', zegt Daan Pareit. 'In het kader van eHealth moet je bijvoorbeeld zeker kunnen zijn dat de meetgegevens van een apparaat kloppen. Of je hebt bepaalde data die voor de gebruikerservaring zo essentieel zijn dat je ze voorrang wilt geven. We kunnen dan spreken over Quality of Experience.'