Sharenting: wat zegt de wet eigenlijk?

Simon Verschaeve van de Universiteit Gent schreef zijn masterproef over de juridische aspecten van sharenting. Simon: “Vanuit juridisch standpunt zijn er bij sharenting een aantal rechten die met elkaar botsen. Als we kijken naar de fundamentele rechten hebben ouders recht op vrije meningsuiting, het recht op een familieleven en het recht op een privéleven. Het delen van foto’s van hun kinderen valt onder die fundamentele rechten. Maar anderzijds hebben kinderen recht op privacy en mogen er in principe geen afbeeldingen gepost worden zonder toestemming. Als kinderen klein zijn – en dat is volgens de rechtspraak tot ze twaalf à veertien jaar oud zijn - kunnen ze die toestemming niet zelf geven en zijn het de ouders die de juridische bevoegdheid krijgen. Alleen: in het geval van sharenting geven ze zichzélf de toestemming om foto’s van hun kind te posten. Ik noem dat ‘de sharenting paradox’: de bewakersrol die ouders moeten spelen, valt hier weg.”

Na de leeftijd van 12 mogen kinderen in principe zelf beslissen wat ze online zetten, zolang ze het recht op privacy van anderen respecteren. Want waar veel jongeren – en ouderen – niet bij stilstaan is dat het delen van foto’s waar anderen herkenbaar op staan, valt onder portretrecht. En dat houdt in vele gevallen in dat je toestemming moet hebben vooraleer je een foto op het internet zet. Als iemand zichzelf herkent op foto’s of video’s op een sociaal netwerk, kan die persoon vragen om de beelden te verwijderen (of erger nog: een klacht indienen) indien je geen toestemming kreeg.

Is het denkbaar dat het ooit tot een rechtszaak komt tussen tieners en ouders omdat die laatste foto’s online zetten zonder toestemming? Simon: “De voorkeur gaat altijd uit naar een bemiddelend gesprek, rechtspraak is echt the last resort. Maar wanneer ouders vandaag scheiden, leidt sharenting weleens tot conflicten die voor de rechtbank eindigen. De wet zegt namelijk dat beide ouders akkoord moeten zijn als er foto’s gedeeld worden. Als de ene ouder het oneens is met het deelgedrag van de andere ouder, kan die ouder gelijk halen bij de rechtbank. Het zijn immers de personen met ouderlijk gezag die beiden toelating moeten geven.”